تاریخچه اختراع دکمه
اولین دکمه ساخته شده در تاریخ بشریت بیش از 3 هزار سال قبل از میلاد مسیح، در عصر برنز، ابداع گردید. اشیائی شبیه به دکمه متعلق به 2600 تا 2800 سال قبل از میلاد مسیح در مناطقی چون چین و رم باستان کشف شدهاند. اولین دکمهها که در دوران هند باستان ساخته شدهاند، از جنس صدف بودند و بهمنظور تزئین لباس از آنها استفاده میگردیده است.
در ابتدا دکمهها دارای سوراخهایی بودند که توسط آنها به لباس دوخته میشدند. دکمههای ابتدایی برای بستن لباس مورد استفاده قرار نمیگرفتند و تنها جنبه تزئینی داشتند. این دکمهها برای افرادی که به پوشش خود اهمیت زیادی میدادند، بر روی لباسهایشان دوخته میشد و ظاهری شبیه به سنجاق سینه داشت. در واقع میتوان گفت که در آن دوران دکمه فقط وجود داشته اما کاربرد خاصی نداشته است، چراکه در آن زمان بیشتر از کمربند و یا گیره برای بسته نگهداشتن لباس استفاده میشد. چوب، فلزات، استخوان و شاخ حیوانات، صدف و … از جمله موادی بودند که در ساخت دکمههای ابتدایی مورد استفاده قرار میگرفتند.
نخستینبار یونانیها به این نکته پی بردند که با رد کردن نخ از دکمه میتوان از آن بهجای سنجاق در جهت بستن لباس استفاده نمود. ازآنجاییکه بستن لباس با دکمه ظاهر بهتری داشت و نسبت به سنجاق عنصر کمخطرتری بود، استفاده از آن بهسرعت مورد استقبال قرار گرفت و تحولی عظیم در صنعت ساخت و تهیه لباس به وجود آورد.
پیشینه پیدایش و ساخت دکمه
یونانیها بهتنهایی دکمه را ابداع نکردند، بلکه ایده ساخت آن را از مغولها و ترکها گرفتند. نخستینبار در قرن سیزدهم میلادی بود که دکمه با کاربرد امروزی آن به اروپا وارد شد و استفاده از آن بهسرعت گسترش پیدا نمود.
فرانسویها که همواره در صنعت تولید لباس پیشرو بودهاند، بهسرعت متوجه اهمیت این اختراع شدند و به تولید آن در مقیاس وسیع پرداختند. به این ترتیب اولین کارگاه ساخت دکمه را در سال 1250 میلادی تاسیس شد. این کارگاه دکمههای بسیار زیبایی را مخصوص طبقه اشراف تولید مینمود. طبق قانونی که توسط پادشاهان آن زمان تاسیس شده بود، مردم عادی اجازه استفاده از این دکمهها را نداشتند و تنها مجاز به استفاده از دکمههایی پارچهای بودند. بنابراین بار دیگر دکمه به عنوان وسیلهای تجملاتی ظهور پیدا نمود و به عنوان نمادی از اشرافیت مورد استفاده قرار گرفت.
کلمه انگلیسیBoutton نیز در همین عصر ساخته شد. این کلمه از ترکیب دو واژه فرانسوی Bouton به معنی دکمه و Bouter به معنی فشار به وجود آمده است.
دکمههایی از جنسهای مختلف
بهمرور جایگاه دکمه بهعنوان جزئی ضروری در صنعت لباس تثبیت گردید. در قرن نوزده میلادی ساخت دکمههایی از جنسهای مختلف بهصورت گسترده رواج پیدا کرد. محبوبترین و پرکاربردترین دکمهها در این دوران دکمههایی شیشهای به رنگ مشکی بودند که ظاهری شبیه به مروارید داشتند. زمانی که ملکه ویکتوریا در مراسم خاکسپاری پرنس البرت از دکمههای مرمری سیاهرنگ استفاده نمود، تولید آنها برای مردم عادی جامعه آغاز گردید. استفاده از دکمههای مرواریدی ژاپنی توسط اشراف بریتانیا در دههٔ 1860 میلادی نیز امری بسیار رایج بود.
دکمه در دوران معاصر
در قرن بیستم و با ورود ماشینآلات پیشرفته به صنعت تولید لباس دیگر تولید دکمهها با طرحهای خاص و پیچیده کار بسیار دشواری نبود، همچنین با تولید پلاستیک و ساختهشدن دکمههای پلاستیکی این اشیا دیگر گرانقیمت نبودند و استفاده از آنها برای عموم مردم بهآسانی ممکن شد.
امروزه دکمهها در انواع و اقسام طرحها و رنگها تولید میگردند. هنوز هم ساخت دکمه هایی از جنس شاخ وعاج و استخوان حیوانات رواج دارد، اما پرکاربردترین دکمهها، دکمههای پلاستیکی هستند که توسط عموم مردم مورداستفاده قرار میگیرند